Tί είναι το σύστημα DRG;
Το Σύστημα DRG (Σύστημα Διαγνωστικά Ομοιογενών Ομάδων) είναι ένα σύστημα κατηγοριοποίησης ασθενών που βασίζεται στη συστηματική συλλογή έγκυρων και αξιόπιστων δεδομένων κατά την έξοδο των ασθενών από το νοσοκομείο με σκοπό την ταξινόμηση τους σε διαχειρίσιμο αριθμό κατηγοριών περιστατικών, οι οποίες είναι ιατρικά ουσιώδεις και ομοιογενείς και προσομοιάζουν σε επίπεδο χρήσης πόρων.
Στο σύστημα DRG τα νοσοκομειακά περιστατικά κατατάσσονται σε συγκεκριμένες ομάδες με τη χρήση ενός ειδικού λογισμικού (Grouper) το οποίο βασίζεται σε ένα σύνολο δεδομένων όπως η Διεθνής Κωδικοποίηση Διάγνωσης Ασθενειών (ICD) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η κωδικοποίηση ιατρικών πράξεων (procedures codes), το φύλο, η ηλικία, η κατάσταση του ασθενούς κατά την έξοδό του από το νοσοκομείο, η μέση διάρκεια νοσηλείας, κ.α.
Αρχιτεκτονική του συστήματος DRG
Το σύστημα DRG αποτελείται από τρία μέρη:
- το ιατρικό, το οποίο περιλαμβάνει κυρίως την ανάπτυξη των ταξινομήσεων διαγνώσεων νόσων και ιατρικών πράξεων και τις κατευθυντήριες οδηγίες κωδικοποίησης,
- το οικονομικό, το οποίο περιλαμβάνει κυρίως τη μεθοδολογία υπολογισμού των συντελεστών βαρύτητας κόστους (cost weights), τις οδηγίες υπολογισμού του κόστους και τους κανόνες τιμολόγησης,
- το πληροφοριακό, το οποίο περιλαμβάνει την ανάπτυξη του λογισμικού Grouper, των λογισμικών κοστολόγησης και κωδικοποίησης, το σύστημα διαχείρισης δεδομένων, κλπ.
Το τελικό αποτέλεσμα είναι ο συνδυασμός των παραπάνω μερών με στόχο την ανάπτυξη των ελληνικών καταλόγων DRG και του ετήσιου εγχειριδίου ορισμού κατηγοριών.
Ερωτήματα σχετικά με το σύστημα DRG:
- To σύστημα DRG μετρά τον βαθμό χρήσης των πόρων ανά περιστατικό νοσηλείας και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για διάφορους σκοπούς όπως: ως σύστημα αποζημίωσης, κατάρτισης και ελέγχου νοσοκομειακών προϋπολογισμών αλλά και αξιολόγησης του παραγόμενου έργου.
- Οι συνολικά διαθέσιμοι πόροι για τη χρηματοδότηση των νοσοκομείων είναι απόφαση πολιτικής. Το σύστημα DRG δεν έχει τη δύναμη να αυξήσει ή να μειώσει τους διαθέσιμους πόρους.
- Το σύστημα μπορεί μόνο να κατανείμει τους διαθέσιμους πόρους με πιο ακριβή, δίκαιο, διαφανή και ισότιμο τρόπο, συνδέοντας τα έσοδα με το κόστος των νοσοκομειακών υπηρεσιών και τον όγκο των παρεχόμενων υπηρεσιών.
- Το σύστημα DRG δημιουργεί κίνητρα αποδοτικότητας, τα οποία ωφελούν τόσο τους παρόχους υπηρεσιών υγείας, όσο και τους πληρωτές και τους ασθενείς, αν εφαρμοσθεί και παρακολουθηθεί σωστά.
- Το σύστημα δεν παρεμβαίνει, ούτε έχει τυποποιημένους κανόνες ή απαιτήσεις για το είδος και τον τρόπο παροχής της φροντίδας από τους παρόχους.
- Το σύστημα DRG, αποδεδειγμένα από τη διεθνή βιβλιογραφία, δεν έχει αυτόματα επίδραση στην αύξηση ή τη μείωση της ποιότητας.
- Χρησιμοποιείται κυρίως για να δημιουργήσει κίνητρα για την παροχή της κατάλληλης φροντίδας όσον το δυνατόν πιο αποδοτικά, αλλά και για να αναδείξει διαφορές στην παροχή φροντίδας μέσω της συγκριτικής αξιολόγησης (benchmarking).
- O καλύτερος τρόπος για τον περιορισμό μιας μη ορθής συμπεριφοράς του ιατρού ή του νοσοκομείου (πχ. στην περίπτωση της παροχής χαμηλής ποιότητας φροντίδας) είναι η διασφάλιση της ύπαρξης μηχανισμού παρακολούθησης και ελέγχου (auditing and monitoring), για την εποπτεία των δραστηριοτήτων και των αποτελεσμάτων τους.
- Η απόφαση του ύψους της χρηματοδότησης είναι πολιτική απόφαση.
- Το σύστημα DRG υποστηρίζει την ορθολογική κατανομή των διαθέσιμων πόρων και δεν καθορίζει ανώτατο όριο διαθέσιμης χρηματοδότησης για το σύστημα υγείας.
- Πολλές χώρες εφαρμόζουν, παράλληλα με τη χρήση του συστήματος DRG, σφαιρικούς προϋπολογισμούς για τον έλεγχο των δαπανών.
- Η εφαρμογή των DRG απαιτεί πράγματι τη διαθεσιμότητα κλινικών δεδομένων, ωστόσο διάφορες χώρες ξεκίνησαν με διαφορετικές διαθεσιμότητες δεδομένων.
- Για παράδειγμα, η παροχή κλινικών δεδομένων έξι μηνών είναι αρκετή για μια πρώτη πιλοτική εφαρμογή του συστήματος.
- Η ανάπτυξη συστήματος για την συλλογής αξιόπιστων και έγκυρων δεδομένων είναι υψηλής σημασίας, αλλά η διαθεσιμότητα των δεδομένων μπορεί να βελτιωθεί σταδιακά με τη χρήση, ως βάση της χρηματοδότησης.
- Οι περισσότερες χώρες ξεκινούν με περιορισμένη διαθεσιμότητα δεδομένων, ή χρησιμοποιούν τη σχετική πληροφορία κόστους από άλλες χώρες για την ανάπτυξη του συστήματος.
- Είναι, πράγματι, πιθανή η εμφάνιση μεγάλης κλίμακας αλλαγών.
- Με προσεκτικό σχεδιασμό των φάσεων εφαρμογής μπορούν να αποφεύγονται οι μεγάλες αλλαγές σε σύντομο χρονικό διάστημα, π.χ. με την εφαρμογή δημοσιονομικά ουδέτερης περιόδου για τα νοσοκομεία (convergence phase).
- Είναι αλήθεια ότι στις περισσότερες χώρες δεν επιτρέπεται η διαπραγμάτευση των συντελεστών βαρύτητας κόστους (που οδηγούν σε διαφορετικές τιμές).
- Μερικές χώρες, όπως η Ελβετία, παρέχουν τη δυνατότητα αυτή.
- Παρόλα αυτά, η κατάθεση απόψεων γίνεται στο στάδιο της διαβούλευσης, το οποίο το σύνολο σχεδόν των χωρών έχουν αναπτύξει.
- Το σύστημα DRG, όπως και τα υπόλοιπα συστήματα case mix, δεν οδηγούν αυτόματα σε αύξηση ή μείωση των δαπανών, αλλά κατανέμουν τους διαθέσιμους πόρους με δίκαιο και αντικειμενικό τρόπο.
- Η αποδοτική διαχείριση του συστήματος βοηθά στην καλύτερη αξιοποίηση των πόρων για την παροχή των ιατρικών υπηρεσιών και την κάλυψη των αναγκών υγείας.
- Ο έλεγχος των τιμολογήσεων είναι τυποποιημένος, ξεκάθαρος, απλός και όχι γραφειοκρατικός. Ο μηχανισμός ελέγχου και παρακολούθησης, που αναπτύσσεται από τους πληρωτές, οδηγεί σε περιορισμό της «σπατάλης» των οικονομικών διαθέσιμων πόρων.
- Κάτι τέτοιο είναι πιθανό, αλλά μπορεί να αποφευχθεί με την εφαρμογή ανώτατων ορίων όγκου ή ύψους δαπανών υπηρεσίας από τον πληρωτή (ασφαλιστικούς οργανισμούς, κράτος).
- Επίσης, το κίνητρο μείωσης της μέσης διάρκειας νοσηλείας δίνει τη δυνατότητα για καλύτερη χρήση των διαθέσιμων πόρων.
- Επιπρόσθετα, η παρακολούθηση της ζήτησης, μέσω του συστήματος DRG, διασφαλίζει ότι τα νοσοκομεία δεν εισάγουν παράτυπα περιστατικά ή περιστατικά που θα μπορούσαν να αντιμετωπισθούν σε πρωτοβάθμιο επίπεδο ή επιλεγμένα περιστατικά, ή ότι αποκλείουν τη θεραπεία άλλων περιστατικών.
- Είναι πιθανό τα νοσοκομεία να προσπαθήσουν να εφαρμόσουν την πρακτική αυτή, η οποία αναφέρεται στη διεθνή βιβλιογραφία ως «DRG creep», δηλώνοντας λανθασμένα διαγνώσεις και πράξεις ώστε να αιτηθούν περισσότερα χρήματα.
- Η αθέμιτη πρακτική αυτή, περιορίζεται με την εφαρμογή μηχανισμού παρακολούθησης και ελέγχου των νοσοκομειακών δεικτών case mix.
- Κάθε χώρα προσαρμόζει τον αλγόριθμο ομαδοποίησης και το κοστολογικό μοντέλο στις δικές τις ιδιαίτερες συνθήκες.
- Το σύστημα βελτιώνεται σταδιακά και μπορεί να ενσωματώσει το σύνολο των διαφοροποιήσεων.
- Το σύστημα DRG προωθεί την εφαρμογή κινήτρων αποδοτικής λειτουργίας των νοσοκομείων, τη διαφάνεια στην κατανομή των πόρων, αλλά και τον περιορισμό αθέμιτων πρακτικών.
- Εσωτερικός ανταγωνισμός έγκειται στο επίπεδο της συγκριτικής αξιολόγησης (benchmarking) των μονάδων όσον αφορά την παροχή ισότιμης φροντίδας με την καλύτερη δυνατή χρήση των διαθέσιμων πόρων.
- Στις περιπτώσεις αποκλίσεων του κόστους από τον μέσο όρο λόγω ειδικών συνθηκών (π.χ. νησιωτικές περιοχές), τα ευρωπαϊκά συστήματα DRG έχουν αναπτύξει συντελεστές προσαρμογής για την εξασφάλιση της καθολικής κάλυψης των αναγκών υγείας ολόκληρου του πληθυσμού, κάτι που προβλέπεται να συμβεί και στο ελληνικό σύστημα.
